BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm gây dịch do vi rút Dengue gây nên. Vi rút Dengue có 4 týp huyết thanh là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Vi rút truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt. Muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian truyền bệnh chủ yếu.
Bệnh xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn. Đặc điểm của sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong.
Tác nhân gây bệnh
Ổ chứa virus là người mắc bệnh và người mang virus. Một số nghiên cứu cho thấy muỗi sinh ra tữ muỗi mẹ có mang virus thì có thể truyền virus sang cho muỗi con.
Lây truyền
Bệnh lây truyền từ người sang người qua trung gian truyền bệnh là muỗi
Aedes aegypti. Muỗi đốt người đang mang virus và khi đốt người khác sẽ lây truyền virus. Aedes aegypti là muỗi vằn, có nhiều ở thành phố, thị xã, sống trong nhà và ngoài trời sinh sản thuận lợi ở những dụng cụ chứa nước nhân tạo gần nhà. Muỗi
Aedes aegypti ưa đốt người, chủ yếu vào ban ngày, muỗi đậu ở nơi tối, độ cao từ 2m trở xuống, bay xa được 400m.
Biểu hiện lâm sàng:
- Sốt cao đột ngột.
- Đau nhức cơ, khớp, hốc mắt.
- Phát ban trên da
- Chảy máu niêm mạc: chân răng, mũi….
- Tràn dịch các màng như màng phổi, màng bụng, màng tim.
- Xét nghiệm thấy tình trạng giảm tiểu cầu, cô đặc máu, tăng men gan, giảm Albumin máu
Chẩn đoán ca lâm sàng: Dựa vào triệu chứng lâm sàng và dịch tễ học.
- Yếu tố dịch tễ: sống trong vùng có dịch lưu hành.
- Lâm sàng: Sốt cao đột ngột, đau cơ, khớp, nhức hốc mắt...
Chẩn đoán xác định:
Ca bệnh lâm sàng và xét nghiệm dương tính.
Biến chứng:
Biến chứng thường xuất hiện sớm từ ngày 2 đến ngày 7 của bệnh.
- Xuất huyết nặng ở nhiều cơ quan khác nhau.
- Sốc giảm thể tích, có thể gây tử vong nhanh chóng.
- Viêm gan, viêm não.
Nguyên tắc điều trị:
- Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ điều trị hỗ trợ, bù dịch. Bảo đảm dinh dưỡng đầy đủ, nâng cao thể trạng.
- Theo dõi sát, phát hiện sớm, phân độ đúng và điều trị phù hợp.
Điều trị ban đầu
- Hạ sốt bằng Paracetamon x 10 mg/kg mỗi 6 giờ khi sốt trên 38,5 độ; Không dung các loại thuốc hạ sốt, giảm viêm khác.
- Uống nhiều nước để đảm bảo máu không bị cô đặc.
- Theo dõi các dấu hiệu nặng để đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời.
Nguyên tắc phòng bệnh:
- Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh đặc hiệu.
- Áp dụng các biện pháp phòng ngừa bệnh truyền qua muỗi như vệ sinh môi trường sạch sẽ, quang đãng, thường xuyên diệt loăng quăng, bọ gậy….